Κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης αναδύθηκε ως άρχουσα η αριστερή ιδεολογία, στην ελληνική της εκδοχή βέβαια και κυριάρχησε με διάφορες παραλλαγές στην προ 1981 εποχή με εκφραστή της τον Α.Γ. Παπανδρέου μέχρι που μεταλλάχθηκε σε συντηρητισμό στην μετά 1990 περίοδο και ως αποκλειστικό προνόμιο των αριστερών κομμάτων. Η αφορμή για αυτή την πολυετή πορεία δόθηκε από τον αντιδικτατορικό αγώνα, με κορύφωση τα γεγονότα του Πολυτεχνείου αλλά την αιτία πρέπει να την αναζητήσουμε πολύ παραπίσω.

Ένα πολύ δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, εκείνο του κεντρώου και αριστερού χώρου, βρισκόταν στο περιθώριο του δημοσίου βίου, μακριά από θέσεις ευθύνης και εξουσίας, σε συνεχείς διώξεις και απαγορεύσεις. Αυτό άλλαξε η δεκαετία του '80 και εκείνη η γενιά της κοινωνικής απελευθέρωσης κατέληξε σήμερα να είναι γενιά του κονσερβατισμού και του "εγώ".

Η ιδεολογία όμως έμεινε εκεί... Σταθερή στις απόψεις της, στην ουσία εχθρική με τις αλλαγές που -ευτυχώς ή δυστυχώς- η ίδια η ζωή καταφέρνει. Πάντα ενάντια στην ιδιωτική πρωτοβουλία, καχύποπτη με το εγχώριο και εισαγόμενο κεφάλαιο, περιχαρακωμένη και δυναμικά αντίθετη σε οποιαδήποτε αλλαγή, ακόμα και αν αυτή η αλλαγή ήταν υπέρ των εργαζομένων, του λαού όπως συνήθιζε να λέει. Και ήταν τραγικά ειρωνικό να ονομάζεται Λαός το 7-8 % που συγκέντρωνε σταθερά η αριστερά. Ο μεγάλος Λεωνίδας Κύρκος βέβαια κάποτε είπε "ο λαός δικαιούται να κάνει λάθος" ως παραλλαγή της φράσης "ο λαός δεν έχει πάντα δίκιο" και θεωρήθηκε προδότης του κόμματός του το οποίο τότε είχε μείνει εκτός Βουλής.

Το Μνημόνιο (ή η ζωή) έφερε την Αριστερά στις πύλες της Εξουσίας, την έκανε Αξιωματική Αντιπολίτευση. Την έφερε προ των ευθυνών της, την καλεί να αποδείξει πως όσα έλεγε τόσες δεκαετίες είναι ορθά, τα όσα για τα οποία πάλευε μπορούν να γίνουν πράξη. "Ιδού η Ρόδος..." φωνάζει εκλογικά και δημοσκοπικά ο λαός και ο ηγέτης αρχίζει να τρέχει σε πρωτεύουσες του εξωτερικού προκειμένου να μετασχηματίσει τη εικόνα του, από έναν επαναστάτη της αστικής τάξεως να μεταλλαχθεί σε έναν σύγχρονο αριστερό Ευρωπαίο ηγέτη. Πάνω στον πανικό διάλεξε και κάποιους προορισμούς οι οποίοι μάλλον τον εξέθεσαν (Βραζιλία-Αργεντινή) αλλά "το ταξίδι συνεχίζεται". Αρχίζει να συναντά προσωπικότητες που κάποτε τις ήθελε απαγχονισμένες στο Σύνταγμα. Κι εκεί που άρχισε να στρογγυλεύει εντυπώσεις, να γίνεται κατηγορηματικά υπέρμαχος της παραμονής μας στο ενιαίο νόμισμα, να εξελίσσεται στον θεσμικό ηγέτη ο οποίος έχει κατασταλάξει μέσα του το πως πρέπει να είναι η Ελλάδα του αύριο, να δηλώνει ότι δεν θα καταργήσει Μνημόνιο και δανειακές συμβάσεις, ήρθε η στιγμή της μετά-μετάλλαξης. Μπήκε ξανά σε τροχιά Συνιστωσών και επανακάμπτει στις γνωστές περί καταγγελίας του Μνημονίου θέσεις. Την δεύτερη κατά σειρά μετάλλαξη βέβαια πυροδότησε η παραδοχή από την πλευρά του Δ.Ν.Τ. ότι είχε κάνει "λάθος με τον πολλαπλασιαστή κατά την εφαρμογή του Προγράμματος".

Θα μπορούσε βέβαια να μπερδέψει τις τωρινές δηλώσεις του σημερινού επικεφαλής της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως με εκείνες του σημερινού Πρωθυπουργού, πριν τις εκλογές του Ιουνίου. Και τότε και τώρα, λέξεις και προτάσεις τόσο όμοιες, με διαφορετικό συντακτικό σκεπτικό, αλλά και ιδεολογικό λόγο φυσικά. Το νόημα όμως ίδιο...

Κακά τα ψέμματα, ο εν δυνάμει Πρωθυπουργός από αλλού έρχεται και αλλού θέλει να πάει. Βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι παγιδευμένος στη ρητορική της παράταξής του, όπου πρέπει να επιλέξει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Θα φτιάξει ένα νέο ηγετικίστικο προφίλ ώστε να μπει κάποια στιγμή στο Μαξίμου, ή θα παραμείνει "νοσταλγός της πιο φευγάτης εξουσίας". Ο αριστερός κόσμος περιμένει από εκείνον όμως μια επανάσταση και "αληθινοί επαναστάτες είναι εκείνοι που δεν έχουν να χάσουν τίποτε" όπως έλεγε ο αναρχικός Μιχαήλ Μπακούνιν.

Τι μας έρχεται αυτόματα στο μυαλό, όταν ακούμε τη λέξη Χιλή; Δεν νομίζω ότι ξέρουμε πολλά για τη μακρινή αυτή χώρα εκτός από το ότι "κυβερνήθηκε"... 17 χρόνια από τον στρατηγό Αουγκούστο Πινοσέτ. Αυτός και ο Σαλβαδόρ Αλιέντε υπήρξαν οι σημαντικότερες ίσως προσωπικότητες της Χιλής, η οποία επέστρεψε σε δημοκρατική και αναπτυξιακή τροχιά τα τελευταία χρόνια.

Σίγουρα δεν γνωρίζουμε για τη Χιλή το ότι έχει καθιερώσει από το 1981 ένα εκτεταμένο σύστημα "κουπονιών", το οποίο καλύπτει σχεδόν το σύνολο της μαθητικής κοινότητας της χώρας, μέσω  του οποίου το κράτος χρηματοδοτεί ιδιωτικά και δημόσια σχολεία της χώρας με βάση τη φοίτηση. Το ίδιο περίπου σύστημα έχει εφαρμοστεί σε πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες, φυσικά και τις Η.Π.Α.

Πρακτικά τι σημαίνει αυτό. Οι γονείς επιλέγουν ελεύθερα το σχολείο που επιθυμούν να φοιτήσουν τα παιδιά τους, καταθέτοντας το "κουπόνι" που τους παρέχεται από το Κράτος ως δίδακτρα. Επιλέγουν αν θα στείλουν το παιδί τους σε δημόσιο ή σε ιδιωτικό σχολείο με κριτήριο τη "δουλειά" που γίνεται στο καθένα από αυτά. Παίρνουν την ευθύνη της επιλογής και πριμοδοτούν απευθείας το ένα ή το άλλο σχολείο.

Υποτίθεται ότι το κόστος του Κράτους ανά μαθητή στην Ελλάδα είναι 5.692 $ (υπολογίστηκε σε δολάρια Η.Π.Α. διότι η έρευνα που προέκυψε είναι παγκόσμια). Μπορεί κάποιος, έστω μη ειδικός, να θεωρήσει ότι η εκπαίδευση που παρέχεται στην πατρίδα μας αντιστοιχεί σε αυτό το ποσό; Δεν ξέρουμε φυσικά αν μέσα στο τελικό κόστος έχει προσμετρηθεί και εκείνο της μεταφοράς μαθητών, που βάσει της ελληνικής πατέντας είναι τεράστιο και βαρύνει Δήμους και Περιφέρειες (δηλαδή τους φορολογούμενους) με τρομερά ποσά τα οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι ανεξόφλητα.

Σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αρνείται την αξιολόγησή του, που πολλές οργανικές θέσεις είναι κενές και ικανοποιούνται (αν ικανοποιηθούν) από αναπληρωτές μετά την έναρξη της σχολικής περιόδου, που η διδακτέα ύλη είναι παγωμένη για χρόνια χωρίς την αναγκαία επικαιροποίηση και ευελιξία ανάλογα με τον δάσκαλο και τον μαθητή, σε ένα δίκτυο κτιρίων το οποίο κόστισε πολλά και μένει ανεκμετάλλευτο, δίνονται-χαρίζονται πολλά χρήματα χωρίς το πρόσημο από τα αποτελέσματα να είναι θετικό.

Το "εκπαιδευτικό κουπόνι" είναι πολύ πιθανό να δώσει την ευκαιρία στο δημόσιο σχολείο να εξελιχθεί, να νιώσει την ανάγκη να γίνει ανταγωνιστικό και σύγχρονο. Στο ιδιωτικό σχολείο που γίνεται σοβαρή προσπάθεια θα δοθεί η επιβράβευση, άμεσα από τους γονείς και έμμεσα από το Κράτος. Στο ιδιωτικό ή δημόσιο σχολείο που δεν προσφέρει πραγματικό έργο η ζωή δεν χρωστάει την επιβίωσή του. Στους φορολογούμενους δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν οι ίδιοι που θα κατευθυνθούν οι φόροι τους οποίους προηγουμένως έχουν καταβάλει.

Επειδή πολλοί θα σκεφτούν τη φιλελεύθερη τροπή που παίρνει κατάσταση στην χώρα, τους αρκεί μόνο το ότι ο δικός μας ελληνικός σοσιαλισμός δεν υπήρξε ποτέ. Ο λογαριασμός από τις κρατικοποιήσεις δεξιών και κεντρώων κυβερνήσεων, μας επέστρεψε μετά από αρκετά χρόνια και έντοκα. Πληρώσαμε και πληρώνουμε ακόμα πολύ αδρά εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν αποσυρθεί σε επιτελικές θέσεις, πιθανόν μη ικανούς να προσφέρουν αυτά για τα οποία αμοίβονται. Εργαζόμενους που δεν δέχονται να κριθεί το παραγόμενο από αυτούς έργο, οι οποίοι στο ζενίθ της καριέρας τους δικαιούνται να προσφέρουν εβδομαδιαίως 17 ώρες εργασίας, νόμιμα! Σχολεία που δεν οδηγούν σε κανένα δρόμο τον μαθητή σε ότι αφορά τις δεξιότητες και το μέλλον του.
(Όλα τα παραπάνω δεν αφορούν το σύνολο των εκπαιδευτικών και των σχολείων που προσφέρουν τόσα πολλά στην κοινωνία, αλλά ένα μέρος τους).

Αν ο ασθμαίνων τρικομματισμός θέλει να καθυστερήσει την έλευση της αναδυόμενης αριστεράς έχει να κάνει μόνο το απλό, να δημιουργεί θέματα που χρήζουν δηλώσεων. Μεγαλοστελέχη της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως που έτρεξαν στο αμαξοστάσιο να καταγγείλουν την αναλγησία της Κυβέρνησης στο θέμα των απολαβών των εργαζομένων του Μετρό, κινήθηκαν στην πεπατημένη... Τη γεύση από τις δηλώσεις των συντρόφων του θέλησε να απαλύνει ο Γ.Σταθάκης ο οποίος στάθηκε στο υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρουν οι εργαζόμενοι και στην αντιστοιχία που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα σε αυτό και στις αμοιβές τους. Πολύ πιο ήπια στάση δηλαδή από τους άλλους κράτησε ο κρητικός...

Από την πλευρά της η Κυβέρνηση μάλλον ενίσχυσε την εικόνα της από το τέλος που διάλεξε να δώσει στην απεργία. Χρήματα δεν είχε να δώσει στους απεργούς, οπότε διάλεξε έναν σίγουρο, γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο να τελειώσει υπέρ της το θέμα. Από την απέναντι πλευρά οι εργαζόμενοι ήξεραν ότι δεν μπορούσαν να διεκδικήσουν τίποτα από μια τέτοια κινητοποίηση κι έτσι το συνδικαλιστικό τους όργανο ξεκίνησε μια απεργία "για να βγάλει την υποχρέωση". Η απόφαση για πολιτική επίταξη ανακούφησε τόσο τους μετακινούμενους Αθηναίους με το συγκεκριμένο Μέσο, όσο και τους εργαζόμενους οι οποίοι είχαν εγκλωβιστεί σε δηλώσεις. Το μόνο που μας έμεινε από το ολιγοήμερο πανηγυράκι ήταν η αυτοϊκανοποίηση του εκπροσώπου των εργαζομένων να δηλώνει επιτέλους χαρούμενος που τα Μ.Μ.Ε. έμαθαν το ονοματεπώνυμό του, το οποίο (να τα λέμε αυτά) καταγράφεται πλέον στο Hall of Fame των αγωνιστών, δίπλα σε εκείνο του επίσης γενειοφόρου και ομοίου style code αρχισυνδικαλιστή των Δ.Ε.Η.τζήδων.

Το ενιαίο μισθολόγιο που εφαρμόζεται σε εκείνους που δουλεύουν κάτω από την επιφάνεια της γης ίσως θα έπρεπε να επεκταθεί και σε άλλους κλάδους κρατικοδίαιτων, εκείνων που δουλεύουν υπογείως για το καλό μας, ξέρετε ποιους λέω... Πάντως προβλέπεται να έχει μεγάλο ενδιαφέρον η στιγμή που θα αισθανθεί έτοιμο το σύστημα να δώσει τη μάχη του ενάντια στις αποδοχές των εργαζομένων της Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Το θέμα πιθανόν να πήρε παράταση μετά από την αποκάλυψη κατάρρευσης των ιδιωτικών επιχειρήσεων ενέργειας και την επιπλέον αύξηση της επίσημης τιμής της κιλοβατώρας. Δεν ήταν σωστό να ανοίξουν πολλά ταυτόχρονα μέτωπα αλλά αυτό δεν θα αργήσει. Αναρωτιέμαι όμως, μετά από την αντιμετώπιση των συνταξιούχων που ζητούσαν στο Υπ.Υγείας την φαρμακευτική τους περίθαλψη και καταγγέλθηκαν από τον Υπουργό ως "τραμπούκοι", ποια θα είναι η "γραμμή" όσων εκπροσωπούν την Κυβέρνηση απέναντι στο ενδεχόμενο να κατεβάσει η ΓΕΝΟΠ τους διακόπτες.

Κάθε φορά που περνάω έξω από ένα Νοσοκομείο αναρωτιέμαι για τόσα πολλά πράγματα. Δύο από αυτά είναι αν όσοι μπαίνουν μέσα σε αυτό έχουν πληρώσει τις εισφορές τους και εάν για αυτούς που είναι συνεπείς με την παραπάνω υποχρέωση, οι υπηρεσίες που προσφέρονται αξίζουν τα ποσά που δαπανούν.

Το Κοινωνικό μοντέλο Κράτους στην Ελλάδα έχει κατοχυρωθεί πριν πολλά χρόνια και κατά τη γνώμη μου ευτυχώς. Προνοεί για όσους περισσότερους μπορεί να παρέχει υπηρεσίες Υγείας και για τους απόμαχους της ζωής κάποιο ελάχιστο εισόδημα (και άλλα πολλά παρόμοια). Το Κοινωνικό Κράτος όμως είναι και ένα Δίκαιο Κράτος;

Είναι προφανές ότι οι καιροί άλλαξαν, οι δημοσιονομικές δυνατότητες που υπήρχαν κάποτε έχουν εξαντληθεί και το μοντέλο ζωής εξαφανίστηκε. Μαζί εξαφανίστηκαν θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και οι μισθοί στον δημόσιο. Εκεί όμως προκύπτει το διπλό ερώτημα που τέθηκε στο ξεκίνημα του κειμένου.

Δεν μπορώ να πάρω θέση και να πω ότι όσοι δεν προσέφεραν ποτέ στα Ταμεία αυτής της πατρίδας, δεν δικαιούνται την φροντίδα της. Αυτό θα έπρεπε να αποτελέσει σημείο προς διαβούλευση για το σύνολο των ενεργών ανθρώπων και ερώτημα για ένα δημοψήφισμα του μέλλοντος.

Απλά θα ζητούσα ως βαριά φορολογούμενος, να οριστεί τελικά τι σημαίνει ισονομία, ισότητα, δικαιοσύνη. Ισονομία δεν είναι να είμαστε όλοι ίσοι απέναντι σε εκείνον τον νόμο ο οποίος προβλέπει ποινές για όσους εισφοροδιαφεύγουν; Ισότητα δεν σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να ζει ως βάρος του άλλου; Δικαιοσύνη υπάρχει όταν απολαμβάνουν όλοι, όσα μερικοί φροντίζουν να υπάρχουν;

Η πατρίδα μας -δόξα τω θεώ- βάζει αργά αλλά σταθερά σε μια λογική τις προτεραιότητές της. Λίγο αλλάζει αλλά δεν βουλιάζει, τουλάχιστον στο διαχειριστικό της κομμάτι. Μακάρι το ίδιο να συνέβαινε, βέβαια και με τους κατοίκους της, οι οποίοι βρίσκονται σε μια πορεία αλλοφροσύνης.

Κύριος μοχλός αλλαγής δείχνουν να είναι (και πάλι) τα δημόσια έργα προκειμένου να καταπολεμηθεί το τέρας της ανεργίας. Όμως τα ίδια αυτά τα έργα πρέπει να είναι στοχευμένα και λογικά.

Οσονούπω ολοκληρώνεται η Νότια Περιφερειακή Οδός Δράμας η οποία θα συνδέσει, παρακάμπτοντας το κέντρο της πόλης, τον δρόμο που ξεκινάει από το τελωνείο Εξοχής με εκείνον που συνδέει τη Δράμα και την Καβάλα. Αποφεύγω να χρησιμοποιήσω τις επίσημες ονομασίες τους Ε.Ο. Δράμας-Εξοχής και Ε.Ο.Δράμας-Καβάλας αφού δεν θυμίζουν και πολύ Εθνικές Οδούς. Η περιφερειακή οδός διασταυρώνεται σε ένα της σημείο με την Επ.Οδό Δράμας-Αμφιπόλεως η οποία συνδέει το νομό με την Θεσσαλονίκη αλλά κατ'επέκταση και με την υπόλοιπη Ελλάδα. Όλοι μας έχουμε οδηγήσει σε αυτόν τον δρόμο (Επ.Οδός Δράμας-Αμφιπόλεως) ο οποίος προπαντός αφού περάσουμε τα όρια του νομού και μπούμε σε εκείνα των Σερρών, δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα ειδικές διαδρομές του Ράλλυ Ακρόπολις με  λακούβες, ανάποδες κλίσεις σε στροφές, σκοτάδι κατά τις νυχτερινές ώρες, διέλευση από το εσωτερικό σχεδόν όλων των κατοικημένων περιοχών που βρίσκονται στη διαδρομή μέχρι να μπούμε στην Εγνατία Οδό.

Αντιλαμβάνομαι ότι Σέρρες και Δράμα ανήκουν πλέον σε διαφορετική Περιφερειακή Ενότητα και δυστυχώς ότι η συναπόφαση και συνεκτέλεση έργων μεταξύ διαφορετικών "κρατιδίων" έχει κάποιο βαθμό δυσκολίας όταν μιλάμε για Ελλάδα. Αυτό που προέχει όμως για τη Δράμα, είναι να έχει ασφαλή και γρήγορη πρόσβαση κατ'αρχήν με τον κύριο αστικό πόλο της περιοχής που είναι η Θεσσαλονίκη και κατ'επέκταση με την υπόλοιπη χώρα, έναν καλό δρόμο μέχρι τον κόμβο του Στρυμώνα.

Είναι χρήσιμο να υπάρχει καλή οδική πρόσβαση στην Καβάλα, στις υπηρεσίες της και το καλοκαίρι στις παραλίες της, αλλά ακόμη χρησιμότερο να μειώσουμε τον χρόνο και τον κίνδυνο στη σύνδεσή μας με όσους και όσα νομίζουμε ότι χρειαζόμαστε περισσότερο, δηλαδή τη συμπρωτεύουσα και ακόμα παραπέρα. Αυτό θα σήμαινε δυνητικά μεγάλα οφέλη ακόμη και στον Τουριστικό τομέα της περιοχής που σήμερα στηρίζεται αποκλειστικά στην περίοδο της "Ονειρούπολης".

Σχεδόν τα πάντα στη ζωή είναι θέμα προσανατολισμού και τύχης. Αν αφήσουμε την τύχη στην άκρη, το ζήτημα της περιοχής είναι ο προσανατολισμός. Η Δράμα θέλει να κοιτάει νότια και ανατολικά ή προτιμά να κοιτάξει δυτικά; Ιδού η απορία για εμάς και η επιλογή για εκείνους που αποφασίζουν...

Ξεκίνησα πουρνό-πουρνό για να προλάβω της δουλειές μου, αλλά μια στάση για "καφεπόση" και κοινωνικό σχολιασμό πάντα επιβάλλεται από την πρωϊνή παγωνιά. Σε διαφορετικά τραπεζάκια κάθονται ένας πλασιέ (εμπορικό αντιπρόσωπο τον λέμε τώρα), ένας μηχανικός αυτοκινήτων, ένας (κατά την εφορία) άνεργος και ο μαγαζάτορας.

Η συζήτηση έχει ήδη ξεκινήσει πολύ πριν παραγγείλω τον μέτριο χωρίς γάλα καφέ μου, αλλά τα απόνερα της ζέσης με την οποία οι θαμώνες υποστηρίζουν τις απόψεις τους, φτάνουν γρήγορα στα καμμένα εγκεφαλικά μου κύτταρα. Κάνω πως κοιτάζω έξω από τα τζάμια για να μην διακόψω την κουβέντα και για να μην αναγκαστώ να μιλήσω πριν καλά-καλά εισέλθω στο πλήρες νόημά της.

Παράλληλες φιλόπατρεις διαλέξεις και απανωτές νοσταλγικές επικλήσεις του ηρωικού παρελθόντος της εθνοσωτηρίου επαναστάσεως με κάνουν να αγανακτώ σε πρώτη φάση, αλλά γρήγορα έρχεται η χρήσιμη πληροφορία ότι "τότε γινόντουσαν έργα".

Να υπερθεματίσω θέλω λέγοντας ότι μέγα έργο είναι και η τόνωση σε ετήσια βάση του "τουρισμού" ακριτικών και σε μερικές περιπτώσεις ακατοίκητων νησίδων όπως η Γιάρος και η Μακρόνησος, αλλά και πάλι κρατιέμαι. Αρχίζω και σχηματίζω άποψη, λέω μέσα μου ...ΟΚ οι άνθρωποι είναι οπαδοί... του παρελθόντος.

Ταυτόχρονα ακούω κανονικότατο υμνολόγιο για το μέτρο των αποδείξεων και για το πόσο καλό είναι για την πατρίδα (από όλους). Ταυτόχρονα με την πρώτη τζούρα καφέ η μικρή αυτή "Βουλή" ομόφωνα αποφαίνεται ότι οι αποδείξεις είναι χρήσιμες, αλλά όχι για τους ίδιους αλλά για τους χαζούς, με εκφράσεις του είδους "ας τα πάρουν από τους άλλους που τα έχουν" κτλ.

Η τρίτη θεματική ενότητα περιλαμβάνει πραγματικούς ύμνους στην έμφυτη μαγκιά του τριανταπεντάχρονου ηγέτη που ...έρχεται, ως μόνη λύση στο ελληνικό πρόβλημα.

Κατ'αρχήν, πιστεύει κανείς ότι σαν Κράτος έχουμε καμιά πιθανότητα να αλλάξουμε και να σωθούμε; Γιατί σε εμένα πια εμπεδώθηκε η άποψη ότι δεν υπάρχουν και πολλές. Δεύτερον, καταλήγω σιγά-σιγά στο συμπέρασμα ότι κανέναν ουδέποτε απασχόλησε το πως φτάσαμε ως εδώ. Όλους όμως τους ενδιαφέρει να εξαγνίσουν τις ψήφους που έριχναν τα τελευταία 35 χρόνια. Να δημιουργούν άλλοθι και προφάσεις για την ατομική ευθύνη που δεν ανέλαβε ποτέ κανένας στην πράξη. Κανείς δεν είδε, κανείς δεν ξέρει, για όλα φταίνε οι πολιτικοί και οι ...άλλοι!

Ο Θεός τα εποίησε όλα τόσο αρμονικά κατά τη διάρκεια των ημερών της δημιουργίας που για πολύ καρό δεν χρειαζόταν μετατροπή στο αρχικό πλάνο. Τα πάντα και οι πάντες ήξεραν το λόγο για τον οποίο είχαν εμπνευστεί και εκτελεστεί από τον Ύψιστο. Όμως ο καιρός πέρασε και το τελειότερο δημιούργημά του άρχισε να σκέφτεται, να οργανώνεται και να δημιουργεί και αυτό με τη σειρά του ένα νέο περιβάλλον γύρω του το οποίο (όπως και να το κάνουμε) χρειάζεται συνεχείς βελτιωτικές παρεμβάσεις, ή όπως λένε στο χωριό μου innovations.

Εμείς οι Έλληνες έχοντας αποτάξει τέτοιες σατανικές σκέψεις από μέσα μας επιμένουμε να ζούμε το Βαλκανικό μοντέλο ζωής με τρόπο οργάνωσης παρόμοιο με εκείνον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Κάποιοι ασεβείς τολμούν αραιά και που να χρησιμοποιούν τη φαιά ουσία που βρίσκεται κάτωθεν του τριχωτού της κεφαλής τους και να ταράσσουν τον γαλήνιο λίθαργο μας. Φτιάχνουν για παράδειγμα κινητά τηλέφωνα τα οποία ρωτάς προφορικά μια διεύθυνση και σε καθοδηγούν προς αυτήν επίσης προφορικά. Άλλοι δημιουργούν λογισμικά με τα οποία σου γνωρίζουν σε πόσα μέτρα από τη θέση σου υπάρχει ταξί, στο καλούν και σε ζωντανό χρόνο στην οθόνη του τηλεφώνου σου το βλέπεις να έρχεται για να βγεις από το σπίτι σου και να σε πάει όπου θέλεις. Δεν σε χρεώνει την κλήση και δεν ξεροσταλιάζεις παγωμένος σε κάποια στάση λεωφορείου μέχρι να περάσει κάποιο ελεύθερο. Αυτές τις εμπνεύσεις τους τις μοσχοπωλούν στο εξωτερικό μάλιστα... Άλλοι δημιουργούν καύσιμα θέρμανσης από τσόφλια ροδιού, άλλοι πωλούν ελληνικό μέλι στην Αμερική και άλλοι ανακαλύπτουν το φάρμακο για τον καρκίνο.

Βρισκόμαστε σε έναν πόλεμο του οποίου το διακύβευμα είναι το επίπεδο ζωής που θα έχουμε μετά από 20 χρόνια. Δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια και επιπλέον επιλογές. Είτε παρασυρόμενοι στον πάτο της αδράνειας θα ζούμε ως παρίες του Δυτικού Κόσμου, είτε θα διεκδικούμε με αξιοπρέπεια την επιβίωσή μας μέσω της υγιούς ανάπτυξης νέων καινοτόμων ιδεών, νέων τρόπων σκέψης και νέας οργάνωσης του Κράτους. Δεν μπορώ να μην αναφερθώ σε αυτό το κακόμοιρο Κράτος που για παράδειγμα, αντί να οργανώσει μια Υπηρεσία συμβούλων ανάλυσης για το ποιο θα είναι το εμπορικό μέλλον μας σε σχέση με την Κίνα ώστε να ωθήσουμε αυτήν την υπερδύναμη να καταστήσει τη χώρα μας ως το σημείο εισόδου των προϊόντων της για την Ευρώπη, προσπαθεί να μας παρέχει ζωή Κινέζου ή προσλαμβάνει Αγροφύλακες... Αντί να χτίσουμε με συνέπεια μια Τουριστική Βιομηχανία τέτοια ώστε να μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τα τόσα συγκριτικά πλεονεκτήματά μας, ζούμε ακόμα στην εποχή των Rooms to Let...

Κατακλυσμιαίος είναι ο όγκος των δηλώσεων των "υπευθύνων" περί προόδου και ανάπτυξης. Μπορεί και να το λένε τόσο συχνά για να το πιστέψουν οι ίδιοι αλλά ήδη έχει έρθει η στιγμή της πράξης. Εκτός κι αν το κάνουν σκόπιμα για να μας κρατάνε σε αγωνία. Λέμε πάντα ότι "ο καλύτερος τρόπος για να πεις κάτι, είναι να το κάνεις", αλλά η εγχώρια πατέντα το μεταφράζει στο ότι "ο καλύτερος τρόπος για να μην γίνει κάτι είναι να το λες".

Είναι προφανές ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα από τα τελευταία ξεκαθαρίσματα λογαριασμών της πολιτικής ζωής. Για το ποιος θα γλιτώσει τον Κορυδαλλό θα αποφασίσουν τα συγγενή συστήματα τα οποία βρίσκονται κι εκείνα σε δύσκολη θέση, την ώρα που ετοιμάζονται όλοι μαζί για  μετάβαση σε νέα φάση. Η διαπραγμάτευση που  αφορά τον καθένα επικεφαλής παρατάξεως είναι ο αριθμός και τα ονόματα εκείνων που θα καούν. Δεn νομίζω ότι θα έχουμε εκπλήξεις και αυτή τη φορά. Θα διατηρηθεί το καθεστώς σε αυτές τις περιπτώσεις που θέλει να καίγεται ίσος αριθμός από τα κόμματα, αλλά και ποιοτικά θα προτιμηθούν όσοι είναι ήδη "καμμένοι" πολιτικά, αποτυχημένοι εκλογικά, απαξιωμένοι ηθικά. Δηλαδή θα σκοτώσουμε τους πεθαμένους ή τους μισοπεθαμένους πολιτικά για να παρουσιάσουμε όλο αυτό το show ως κάθαρση.

Θέλω να επιστρέψω σε πρακτικό ζήτημα και ακούγοντας συνεχώς τη λέξη "λίστα" να βγαίνει από στόματα ληστών, αναρωτιέμαι αν θα γίνει κάτι με τη λίστα για το super market. Δεν εξηγείται αλλιώς, αυτή η λίστα ή γράφεται με μαγική μελάνη η οποία εξαφανίζεται όταν ακουμπάμε καρότσι ή πραγματικά δεν γράφεται καν. Είναι περιττό να πούμε ότι (όσοι δουλεύουμε) παίρνουμε μισθό δεκαπενθημέρου. Είναι περιττό να πούμε για την αβάντα που κάνουν οι υπεύθυνοι για τον τιμολογιακό έλεγχο της αγοράς στα super market και τους ενδιάμεσους. Είναι τόσο περιττό να πούμε ότι έχοντας μισό εισόδημα από άλλες χώρες της Ευρωζώνης, "απολαμβάνουμε" τα ακριβότερα ράφια σε είδη πρώτης ανάγκης ακόμα και σε προϊόντα ελληνικής παραγωγής.

Είναι βαρύ το τίμημα τελικά να ζεις στη χώρα που όλοι ενδιαφέρονται να προσθαφαιρούν ονόματα από τη λίστα της ντροπής, αλλά δεν ενδιαφέρεται κανένας τους για να γεμίσει κάποια στιγμή η λίστα για το καλάθι της νοικοκυράς. Κάποιοι τύποι είναι τόσο καλοζωισμένοι που ίσως όλα αυτά να τους φαίνονται τόσο βαρετά, τόσο ποταπά... Είμαι βέβαιος ότι αν τους πει κάποιος ότι δεν έχει να φάει ψωμί, θα του προτείνουν να φάει παντεσπάνι.

Το πρωί της 7ης Μαίου του 2010 ο τότε Υπουργός Οικονομικών περίμενε μια "διαδικαστικού" χαρακτήρα εξουσιοδότηση από την Ολομέλεια ώστε να μπει στο αεροπλάνο για Βρυξέλλες. Η προηγούμενη νύχτα είχε για το τότε κυβερνών κόμμα τρεις διαγραφές, πολύ παρασκήνιο αλλά και υπερψήφιση του πρώτου Μνημονίου. Εκείνο το πρωινό Παρασκευής ο τότε Τσάρος της Οικονομίας ήθελε να έχει στις βαλίτσες του εν λευκώ εξουσιοδότηση ώστε να διαπραγματεύεται κάθε λεπτομέρεια εκείνης της δανειακής σύμβασης και να μπορεί μόνο με δική του υπογραφή και όχι με ψηφοφορία της Ολομέλειας να συμφωνεί με τους Δανειστές σε επιμέρους ζητήματα. Προφανώς ήταν μια "μικρή λεπτομέρεια" για να ψηφιστεί και αυτό στην προ ολίγων ωρών κι ενώπιον όλων ληχθείσα συνεδρίαση.

Είχε την πλήρη στήριξη του τότε Πρωθυπουργού και απολάμβανε την πλήρη στήριξή του. Ανήκε στην Προεδρική ομάδα η οποία καμία ιστορική σχέση δεν είχε με την παράταξη, δεν δοκιμάστηκε με "σταυρό" σε καμία εκλογική διαδικασία (εκτός της πιο πρόσφατης κατά την οποία και απέτυχε συνολικά) και εν τέλει δεν πρόσφερε ούτε το ελάχιστο στην εικόνα της Κυβέρνησης και του τότε επικεφαλής της, το αντίθετο μάλλον.

Ο υπόδικος πρώην Υπουργός έκανε σπουδαία πράγματα εκτός κεντρικής πολιτικής σκηνής, ως επιστήμονας στο εξωτερικό. Διετέλεσε σε διάφορα πόστα διεθνών οργανισμών αλλά επέστρεψε στην Ελλάδα ως σύμβουλος και ως επισκέπτης Καθηγητής στο οικονομικό Πανεπιστήμιο, εκτός των άλλων. Θα περίμενε κανείς από αυτόν να έχει ιδιαίτερη ικανότητα στον χειρισμό διεθνών οικονομικών θεμάτων, αλλά και να επιδείξει το "ιδιαίτερο" ήθος-ύφος που διακρίνει συνήθως τους "πολιτισμένους" δυτικοευρωπαίους. Ανακαλύπτοντας τα διάφορα ατοπήματά του φτάνουμε σε δυο λογικά αδιέξοδα. Ή ο άνδρας αυτός ήταν χαλασμένος πριν επιστρέψει στην πατρίδα μας και ήταν άλλος ένας μορφωμένος υπάλληλος συμφερόντων και ειδικών αποστολών, ή αναγκάστηκε να περπατήσει στον άρρωστο δρόμο της εγχώριας διαπλοκής η οποία τελικά θέλει επαγγελματίες στο είδος για να μην σε ξεράσει τόσο άκομψα.

Από αυτόν δεν θα θυμάμαι πολλά όταν σε λίγο καιρό εξαφανιστεί από την επικαιρότητα. Ένα από αυτά που θα "γρατσουνίζουν" το μνημονικό μου είναι εκείνος ο νεοβλάχικος τρόπος που κουβαλούσε στην πλάτη του ένα εκδρομικό σακίδιο μπαίνοντας σε κάποιο από τα ηρωικά Eurogroup που είχαμε την τιμή να μας εκπροσωπεί. Ήθελε να δείξει άνετος απέναντι στα θηρία που τον περίμεναν μέσα ή ένας γεμάτος όρεξη αντικομφορμιστής νέος ο οποίος πήγαινε να φορτώσει στο σακίδιό του την δυστυχία μας;

Από μικρό παιδί ο πατέρας μου σε κάθε ευκαιρία έλεγε "εκεί που σταματάει η λογική, ξεκινάει ο Στρατός". Πάντα δικαιολογούσα την άποψή του επειδή κατατάχθηκε δυο μήνες πριν εκδηλωθεί η στρατιωτική χούντα του '67, γεγονός που έκανε τη θητεία του αρκετά σκληρή... Θεωρώντας αλήθεια όσα μου περιέγραφε, συμπεραίνω ότι η λογική του Ελληνικού Στρατού ήταν η απόλυτη πειθαρχία, η οποία όμως δεν διδασκόταν στους εφέδρους αλλά και δεν εμπνεόταν από τα ανώτατα στελέχη της εποχής.

Σαράντα πέντε χρόνια μετά αντιπαραβάλλω το "ηθικόν απόσταγμα" του πατέρα μου με αυτό που βιώνουμε ως μέλη της Ελληνικής κοινωνίας. Μας ζητείται (επιβάλλεται) από την εξουσία να κάνουμε τον παν, να υπερβάλλουμε εαυτόν, να θυσιάσουμε το "εγώ" για χάρη του "εμείς" κατ'ουσίαν χωρίς να ξέρουμε τον λόγο για τον οποίο πρέπει να το κάνουμε. Δεν δικαιολόγησε κανένας, από αυτούς που το οφείλουν, τον απαγχονισμό που υφιστάμεθα. Ένα νέφος ο καθένας φέρει μέσα του για το πού είμαστε και πού σκοπεύουμε να πάμε με μοιραίο αποτέλεσμα ο καθένας να έχει την δική του εκδοχή. Το χειρότερο όμως είναι ότι, αυτόν που πλήττει περισσότερο αυτή η κατάσταση είναι εκείνος που έφταιξε λιγότερο, που απόλαυσε λιγότερο τα καλά της προ κρίσεως εποχής και ο οποίος είναι βέβαιος ότι θα είναι είναι ο λιγότερο ωφελημένος από την ενδεχόμενη εξομάλυνση των πραγμάτων στο μέλλον. Όλα αυτά όμως δημιουργούν το αίσθημα αδικίας το οποίο υποθηκεύει περισσότερο και από την ίδια την οικονομική κρίση την κοινωνική συνοχή. Και χωρίς συνοχή του κοινωνικού ιστού θα καταλήξουμε σε ένα νέο (ίσως και καλύτερο) Κράτος το οποίο όμως θα διερωτάται συνεχώς αν έχει στις τάξεις του κάποιο είδος συνόλου πολιτών με κοινή συνείδηση, στην ουσία δηλαδή θα ψάχνεται να βρει σε ποιον αναφέρεται και ποιον υπηρετεί.

Μέσα σε αυτή την παράξενη κατάσταση ξεχώρισε το μείζον πρόβλημα της φυλής μας που είναι η έλλειψη συνεννόησης. Τέσσερα χρόνια μετά, ακόμα δεν έχουμε συγκροτηθεί σε κάποιο ενιαίο σώμα ως πολίτες, σε μια Κοινωνική Πολιτεία η οποία θα εμπεριείχε τις ελάχιστες δυο έννοιες, λογική και δικαιοσύνη. Ύστερα από μια αποτυχημένη και σύντομη επανάσταση του α(υτο)νόητου πρέπει να επιστρέψουμε στον καθρέπτη μας ώστε να ζήσουμε, ο καθένας ξεχωριστά, την πρωτοφανή εμπειρία της αυτοκριτικής, αν μπορούμε. Γιατί αν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, μόνο τότε είμαστε έτοιμοι να περάσουμε στην απέναντι όχθη του ποταμού στην οποία βρίσκεται η συνευθύνη.

Δεν θα ψάξουμε μεταξύ μας για να βρούμε διάνοιες. Χρειαζόμαστε να βρεθούμε πολιτικά (ως πολίτες δηλαδή) σε κοινά τοπία της λογικής ώστε να αμυνθούμε στην πολτοποίηση των ιδεών που επιχειρείται και συμφέρει μόνο τους άλλους, όχι εμάς. Αν βρεθούν κι έρθουν κοντά οι λογικοί αυτού του τόπου, μπορούν να φτιάξουν πολύ απλά την ασπίδα ενάντια στη χειραγώγηση που επιχειρούν κομματικοί (και άλλοι φορείς) υποσχόμενοι εκ νέου μια πραγματικότητα η οποία ακουμπά στο ανέφικτο. Ας φτιαχτεί σε πρώτη φάση αυτό το φράγμα απέναντι στο λαϊκισμό (εκτός κομματικών μηχανισμών) και μετά θα δούμε τι θα κάνουμε...