ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗ
Ο Φεβρουάριος του 1914, ήταν ο βαρύς χειμώνας , που σκέπασε την ελληνικότατη Βόρειο Ηπειρο, και έπνιξε και τις εθνικές διεκδικήσεις των ακραιφνών Ελλήνων, σε μόνιμη πλέον εθνική παγωνιά, από τότε….Στις 13 Φεβρουαρίου 1914, οι Μεγάλες Δυνάμεις, έστειλαν υπομνηματική διακήρυξη, στο ελληνικό κράτος και απαίτησαν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, την άμεση αποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων από την περιοχή.Αυτό είχε αποφασιστεί με την υπογραφή του νέου πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας και εκβίαζαν την αποχώρηση, με την απειλή ότι δεν θα αναγνωριζόταν η ελληνική επικυριαρχία, επί των νήσων του Αιγαίου, εκτός από την Ίμβρο, Τένεδο και Καστελόριζο. Επί πλέον, απαιτούσαν από την Ελλάδα να μην ενθαρρύνει καμμιά τυχόν αντίδραση των ελληνικών πληθυσμών.
Ο Βενιζέλος εξέφρασε την λύπη του και ζήτησε εγγυήσεις για την ασφάλεια των Ελλήνων της περιοχής και συμφώνησε την σταδιακή υποχώρηση του στρατούΟι Ελληνες κάτοικοι, που ήταν η πλειοψηφία, αρνήθηκαν να συμβιβαστούν , επαναστάτησαν και σχημάτισαν την 28 Φεβρουαρίου, προσωρινή κυβέρνηση με πρόεδρο τον Γεώργιο Χρηστάκη ΖΩΓΡΑΦΟ και άμεσο βοηθό του ,τον αξιωματικό της Χωροφυλακής ταγματάρχη Σπήλιο ΣΠΥΡΟΜΗΛΟ.
Τα γεγονότα αυτά ,καταγράφηκαν στην ηπειρωτική εθνική μνήμη, ως οι ανεκπλήρωτοι εθνικοί πόθοι και…προοπτική.Στην Αθήνα, οι αντιδράσεις για την απεμπόληση των εθνικών οραμάτων και των αιωνόβιων πόθων, που χάθηκαν ,ήταν εντονότατες και μέσα στην Βουλή δόθηκαν πολιτικές μάχες εκ του συστάδην, για την απώλεια των δικαιούμενων ,άμεσης ενσωμάτωσης στον εθνικό κορμό και την υποδούλωση των…αδούλωτων Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου.Οι εφημερίδες της εποχής σε μία πανστρατιά…διεκδίκησαν…τα….χαμένα.
Οι Ηπειρωτικές οργανώσεις έδωσαν μάχες για την ανατροπή.!!!Οι Ηπειρώτες, δάκρυσαν, πόνεσαν για την χαμένη και αλύτρωτη αδελφή.Εδώ δεν θα σας δώσω εκτενή ανάλυση των τότε γεγονότων, αλλά θα σας παραθέσω ένα ποίημα ,που γράφηκε εκείνο το χρονικό σημείο και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Σ Κ Ρ Ι Π της 25ης Φεβρουαρίουν1914.
ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ ΑΔΕΛΦΗ.—————————–
Πάλι της μάννας η φωνή, να τρέξω με καλεί εκεί,που τ’ αστραποβόλο για λευτεριά βροντάει,πάλι θα ζώσω τ’ άρματα τα τουρκοματωμένα, που όπου και αν πολέμησαν, δεν βγήκαν ντροπιασμένα.
Με τα φτερά του πόθου μου, σαν σταυραετός πετάω, στ’ Αργυροκάστρου τα βουνά, τ’ ανταριασμένα πάω,Βλέπω πολέμου λάβαρα,παντού να κυματίσουνκαι λεβεντάδες φτερωτούς,τις λόγχες ν’ ακονίζουν.
Βλέπω αμαζόνες μ’ άρματα ασημοστολισμένες,που στο Βαγγέλιο το Αγιο μαςείναι όλες ορκισμένες,για πίστη και για λευτεριά,το αίμα τους να χύσουνκαι του Ζαλόγγου τον χορό,μπροστά να τον τραβήξουν.
Βλέπω τρανούς καλόγερουςτο ράσο να πετάνεκαι φουστανέλα αρματωλούκαι σκούφο αντάρτη να φοράνε.Κρατούν με τη δεξιά σπαθίκαι τον σταυρό στην άλλητο δοξασμένο λάβαρο να στήσουν πάλι.
Βλέπω του Πύρρου τη σκιά, στις αστραπές καβάλα,που τρέχοντας βροντοφωνεί, με γυμνωμένη πάλα.” Φράγκοι, τραβάτε μακριά, από τα δικά μου μέρη,η Ηπειρος ξέρει να ζεί,,και να πεθαίνει ξέρει.
Μία πολεμάρχα σαν κι’ αυτήνκαι πρώτη Ελληνοπούλα,καπνός και στάχτη γίνεταικαι όχι όπως λένε…δούλα. “Γεώργιος ΔΑΛΑΚΑΣ.
Ας ανατρέξουμε στα τότε γεγονότα, που πριν 110χρόνια, η Β.Ηπειρος…θυσιάστηκε για άλλες προτεραιότητες…….και ας θυμηθούμε το τραγούδι που μαθητές με περηφάνεια τραγουδούσαμε…” εχω μιά αδελφή…κουκλίτσα αληθινή…την λένε Βόρειο Ηπειρο …την αγαπώ πολύ “και …πλέον μπήκε στο χρονοντούλαπο της λήθης….
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗΣ
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.
Αντιπρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού