Όλοι θέλουμε να προχωρήσουμε στη ζωή και να εξελιχθούμε (θεωρητικά). Όμως στην πράξη δυσκολευόμαστε πολύ να αφήσουμε τα βαρίδια που μας κρατάνε από το να προχωρήσουμε.
Το κουτάκι με το αναψυκτικό
Σε ένα επεισόδιο Simpsons, o Ηomer νομίζει ότι μπορεί να βάλει το χέρι του μέσα σε έναν αυτόματο πωλητή αναψυκτικών και να κλέψει μια Buzz Cola (ένα αναψυκτικό).
Στην προσπάθεια όμως νιώθει ότι το χέρι του παγιδεύεται και έτσι καλεί την πυροσβεστική για να τον απελευθερώσει. Όταν καταφθάνει η βοήθεια, ο τεχνικός με το πριόνι αφού ρίξει μια ματιά στο τι συμβαίνει, ρωτάει τον Ηomer: «Μήπως δεν αφήνεις το κουτάκι του αναψυκτικού γι αυτό δεν βγαίνει το χέρι σου από τον αυτόματο πωλητή;»
Στο περιστατικό αυτό, το μόνο που χρειαζόταν για να βγάλει το χέρι του ήταν να αφήσει το κουτάκι του αναψυκτικού, αλλά ο Ηomer αρνούνταν. Αν μόνο παραδεχόταν ότι θα χάσει το πολύτιμο για εκείνον αναψυκτικό, θα μπορούσε να βγάλει το χέρι του από το μηχάνημα, αλλά εκείνος επέμεινε πεισματικά να κρατάει το κουτάκι. Έτσι το να καλέσει την πυροσβεστική ήταν η μοναδική λύση για το πρόβλημά του…
Η παγίδα της μαϊμούς
Στην ίδια φιλοσοφία φημολογείται ότι έχουν βασιστεί παγίδες που χρησιμοποιούνταν για να πιάσουν μια μαϊμού παλιότερα. Η ιστορία λέει ότι θα χρησιμοποιούσαν ένα δοχείο που μέσα είχε μια μπανάνα. Το δοχείο είχε μια αρκετά μεγάλη τρύπα για να βάλει η μαϊμού το χέρι της μέσα και να πιάσει τη μπανάνα, αλλά δεν ήταν αρκετά μεγάλη για να βγει το χέρι της με τη γροθιά κλειστή καθώς κρατάει τη μπανάνα.
Ενώ το μόνο που έχει να κάνει είναι να αφήσει την μπανάνα και να φύγει, η μαϊμού δε θέλει να αφήσει την πολύτιμη μπανάνα. Έτσι κρατάει το χέρι της μέσα στο δοχείο, το οποίο είναι αρκετά βαρύ ώστε να μπορεί να το μετακινήσει. Συνεπώς, πιάνεται στην παγίδα.
Έτσι και εμείς
Κάπως έτσι είμαστε όλοι μας. Θέλουμε να εξελιχθούμε, να προχωρήσουμε και να απελευθερωθούμε, αλλά ταυτόχρονα κρατάμε παλιές πεποιθήσεις και συνήθειες τις οποίες για κάποιο λόγο θεωρούμε πολύτιμες αλλά μας κρατάνε καρφωμένους στο ίδιο μέρος.
Ίσως δεν θέλουμε να αφήσουμε την ανάγκη μας να γίνουμε κοινωνικά πετυχημένοι (δηλαδή να μας θαυμάζουν οι άλλοι) καθώς μας παρέχει πολύτιμη συναισθηματική ασφάλεια και μένουμε φυλακισμένοι σε μια δουλειά και πορεία ζωής που δε μας γεμίζει και δε μας εκφράζει, και το μόνο που κάνουμε είναι να παραπονιόμαστε γι αυτή.
Ίσως δε θέλουμε να θυμώσουμε με τους γονείς μας για κάτι που μας έκαναν και αμφιταλαντευόμαστε ανάμεσα στις ενοχές (τη δυσφορίας μας προς εκείνους) και στο θυμό που τους έχουμε. (Σημείωση οι ενοχές είναι θυμός όπως έχω γράψει στο παρελθόν).
Ίσως δεν τολμάμε να αφήσουμε την πολύτιμη ασφάλεια που μας προσφέρει το να είμαστε “καλά παιδιά”, να μην είμαστε δυσάρεστοι και έτσι παραμένουμε σε βαλτωμένες σχέσεις που μας ταλαιπωρούν, μόνο για να μη στεναχωρήσουμε τον άλλον.
Ίσως κρατάμε την μπανάνα του πολύτιμου θυμού μας και αρνούμαστε να συγχωρήσουμε κάποιον που μας πλήγωσε και έτσι επιμένουμε να φθείρουμε τη δική του ζωή αλλά κυρίως τη δική μας.
Ίσως δυσκολευόμαστε να βάλουμε πίσω τον πολύτιμο εγωισμό μας και τον φόβο μας και δεν μιλάμε πρώτοι σε κάποιον που μας αρέσει ή δεν κάνουμε μια επαγγελματική κίνηση από φόβο να μην αποτύχουμε και μένουμε κολλημένοι στα ίδια και τα ίδια.
Ίσως κρατάμε την πολύτιμη για εμάς “αγάπη” για μια παλιά σχέση (γιατί σίγουρα δεν είναι αγάπη, αφού αγαπάμε μια ιδέα και όχι έναν άνθρωπο με σάρκα και οστά, καθώς δεν τον έχουμε μπροστά μας) και έτσι μένουμε μόνοι (αλλά και προστατευμένοι από το να αγαπήσουμε ξανά) και δεν ανοιγόμαστε να ξανασυνδεθούμε.
Ίσως κρατάμε σφιχτά στο χέρι την πολύτιμη υπερηφάνεια μας και δεν αποδεχόμαστε ότι η κατάστασή μας έχει αλλάξει τώρα προς το δυσμενέστερο (πχ οικονομικά, από άποψη υγείας, ή απλά ότι ο χρόνος περνάει) και έτσι μένουμε κολλημένοι στο να υπηρετούμε μια εικόνα με κάθε κόστος, αντί να απελευθερωθούμε και να αποδεχθούμε το παρόν μας.
Ίσως κρατάμε βαθιά κλειδωμένη την πολύτιμη πεποίθηση ότι οι άνθρωποι είναι απειλητικοί και θα μας πληγώσουν (πολύτιμη καθώς σε αυτή έχουμε βασίσει τη μέχρι τώρα ζωή μας) και έτσι παραμένουμε σε μια κατάσταση εσωτερικής μοναξιάς, ενώ τόσο πολύ έχουμε ανάγκη τη σύνδεση και την επικοινωνία.
Όλοι κάπως κάτι κάνουμε και θυσιάζουμε την πραγματική ελευθερία μας. Είναι τόσο ανθρώπινο. Η πραγματική ελευθερία είναι η γνώση των περιορισμών μας, έλεγε ο Σπινόζα. Ας δείξουμε συμπόνοια στον εαυτό μας. Δεν είναι εύκολο να είσαι άνθρωπος όπως περιγράφω λεπτομερώς στο νέο μου βιβλίο.
Κανείς δεν ζει χωρίς βαρίδια. Κανείς δεν υπάρχει χωρίς τις δικές του πολύτιμες φυλακές.
Έτσι κι εσύ…
Αξίζει να το σκεφτείς όμως. Εσύ τι πολύτιμο κρατάς σφιχτά και δεν απελευθερώνεσαι;
