Το Λιβαδερό, ορεινό χωριό σε υψόμετρο 647 μέτρων και 22 χλμ. από την Δράμα, βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές του βουνού Φαλακρού, βόρεια της Δράμας.
Ο οικισμός ανήκει στο νομό Δράμας και υπάγεται, ως διαμέρισμα, στον δήμο Δράμας (α) της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας και σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας, όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης», στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος 41,2802269349 και γεωγραφικό μήκος 24,2077388867. Και συντεταγμένες Μ 24o 12′ 33.64″ E και Π 41o 16′ 59.87″
Μετά την απελευθέρωση ο οικισμός αποτέλεσε Κοινότητα με το Βασιλικό Διάταγμα Α΄ 251/13.11.1919 Φ.Ε.Κ. έχοντας και στην δικαιοδοσία της τους παρακάτω οικισμούς. (β) Τα όρια της Κοινότητας φτάνουν μέχρι τον Νέστο ποταμό όπου η Κοινότητα Σιδηρονέρου. Με το σχέδιο «Καποδίστριας», από 1.1.1999 η κοινότητα ενσωματώθηκε στο Δήμο Δράμας. Τα όρια του Δήμου Δράμας έτσι έφτασαν στην τεχνητή λίμνη του Νέστου, όπου τα όρια του Δημοτικού Διαμερίσματος Σιδηρονέρου.
Το Λιβαδερό ήταν έδρα οκτώ ανθηρών οικισμών, οικονομικά εύρωστων και πολυάνθρωπων. Σήμερα νεκρών κι άφωνων. Σαν λαίλαπα πέρασε ο μεγάλος πόλεμος από πάνω τους. Η τετράχρονη Βουλγαρική κατοχή και ο «εμφύλιος», ξερίζωσαν ανθρώπους και σπίτια και σκόρπισαν στους πέντε ανέμους όσους επέζησαν της εθνικής τραγωδίας εκείνης της δεκαετίας του σαράντα. Σπίτια συντρίμμια και κτήματα φωλιές αγρίων ζώων.
Ας δούμε όμως τα απογραφικά αριθμητικά δεδομένα όλων των οικισμών της περιοχής από το 1920 μέχρι σήμερα. Εννέα χωριά, που τώρα ανήκουν στο Δήμο Δράμας και που ο εκάστοτε Δήμαρχος έχει μεγάλο έργο να κάνει, αν θέλει να αναστήσει, ένα ένδοξο παρελθόν. Είναι όμως και μια εικόνα για συγκρίσεις και εκτιμήσεις. Κι όπως διαπιστώνεται, οι πόλεμοι αρχικά και μετά η μεταπολεμική ομαδική μετανάστευση, αποψίλωσαν τον αγροτικό πληθυσμό, ο οποίος έφυγε αναγκαστικά για καλλίτερη ζωή και ίσως και για μια νέα πατρίδα. Μετά τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο έφυγε το 70,5% του πληθυσμού και η μετανάστευση στη Δυτική Γερμανία και το Βέλγιο έτρεψε σε φυγή και το 56% των όσων είχαν απομείνει. Ένας εκτεταμένος οικιστικός χώρος 123 τετραγωνικών χιλιομέτρων κατέληξε σε νεκροταφείο χαλασμάτων. Η περιοχή όμως έχει λόγους να πονά και για το γεγονός ότι πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος, εντελώς αναίτια.
Το Λιβαδερό ήταν το ωραίο και αδιαφιλονίκητο προπολεμικό θέρετρο των Δραμινών. Ένα Βουνοχώρι σφηνωμένο στις πλαγιές του δασωμένου Μπόζ Νταγ, με γάργαρα νερά κι εύκρατο υγιεινό κλίμα. Αυτό το χωριό, είδε, μετά τη μάχη του Νέστου, μεταξύ Ελλήνων ανταρτών και του βουλγαρικού στρατού, να εκτελούνται σε αντίποινα από τις αρχές κατοχής επτά χωρικοί από τον άμαχο πληθυσμό του.
Στην ορεινή χαράδρα του Ζαρκαδίου (Τουλουμπάρ) τουφεκίστηκαν οι Νεστοχωρίτες Βασίλης Ταρχανίδης, Πρόδρομος Αβανίδης, Κώστας Γενίτσαρης, Ιωάννης Τσεπεσίδης και Ιορδάνης Παυλίδης. Από το Λειβαδερό ο Αθανάσιος Καρακατσάνης και από τον Ασβεστόλιθο ο Ιωάννης Βαβουλίδης. Ένα όγδοο θύμα στάθηκε τυχερό. Ξέφυγε από τα χέρια των δημίων του και τραυματισμένος χάθηκε σαν αγρίμι μες το δάσος. Ήταν ο Γιώργος Καλαϊτζίδης. Οι ηρωικοί κάτοικοι, οι οποίοι γύρισαν σώοι από το αιματοκύλισμα του βορειοηπειρωτικού μετώπου το 1940, βρήκαν αναίτιο και φριχτό θάνατο καθώς επέστρεφαν από τα χωράφια και τις σοδιές τους το Μάη του 1944.
Ακόμη πρέπει να υπενθυμίσουμε και τα θύματα των Εαμιτών-Ελασιτών όταν μια νύχτα εξαπέλυσαν τα πυρά τους πάνω στους ανύποπτους χωρικούς. Στο χωριό βρέθηκαν τότε και έπεσαν νεκροί από τις σφαίρες των κομμουνιστών ο Σπύρος Χατζηελευθεριάδης από το Σιδηρόνερο, ο Γιάννης Λαφτσίδης από το Οροπέδιο, ο Θόδωρος Αετόπουλος από τον Καλλίκαρπο κι ο Νίκος Τοπτσίδης από το Βουνοχώρι. Θύματα των Εαμιτών – Ελασιτών ήταν και ο πολύτεκνος Λιβαδεριώτης Ευθύμιος Παπαδόπουλος, αυτοκινητιστής και ο 16χρονος γιος του Γιώργος. Ο βιοπαλαιστής επαγγελματίας οδηγός, μετά τον καταστροφικό μεγάλο πόλεμο, όταν και το κράτος επίταξε και το αυτοκίνητό του, καταστράφηκε, τελείως, οικονομικά. Όμως χάρη στην εργατικότητά του κατόρθωσε με πολύ κόπους να κυκλοφορήσει ένα φορτηγό και με το οποίο, στον «εμφύλιο», εξυπηρετούσε όλα τα χωριά της περιφέρειας Σιδηρονέρου μεταφέροντας εφόδια στους χωρικούς. Έτσι μια αποφράδα μέρα, οι εγκληματίες συμμορίτες του ΕΛΑΣ, παγίδεψαν τον δρόμο του με νάρκες. Σκοτώθηκε επί τόπου το παιδί που ήταν στο φτερό του φορτηγού, τραυματίστηκε βαριά ο ίδιος, καταστράφηκε το αυτοκίνητο και σε λίγες μέρες, δεν άντεξε, πέθανε κι άφησε πίσω του μια ανήμπορη γυναίκα και 4 ορφανά παιδιά. Και οι δράστες, του «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας», πανηγύριζαν. Σκότωσαν τον πιο αγνό, τον πιο τίμιο, τον πιο εργατικό και ανένταχτο σε πολιτικές παρατάξεις, κόμματα και φατρίες, Έλληνα, ο οποίος αγωνίζονταν νυχθημερόν να βγάλει το ψωμί των παιδιών του. Και αυτόν, τον θείο μου, εγώ το ορφανό, τότε οικότροφος στο Ορφανοτροφείο Δράμας, αρρώστησα να τον κλαίω μια βδομάδα, καθώς τον θεωρούσα πατέρα μου, γιατί πατέρα δεν γνώρισα. Σκότωσαν τον πατέρα μου οι Βούλγαροι επιδρομείς τον Γενάρη του 1942 και τον παππού μου τον Μάη του 1944.
Δυστυχώς οι «ιδεολόγοι» του κομμουνισμού, μέχρι σήμερα, ούτε έδειξαν μεταμέλεια, ούτε έδωσαν και κάποια εξήγηση, γιατί έχυσαν τόσο αναίτια αδελφικό αίμα χωρικών βιοπαλαιστών και ξυλοκόπων. Γιατί τόσο μίσος για συνανθρώπους τους έλληνες πατριώτες και συντρόφους τους στην καθημερινή ζωή του μόχθου; Και δεν αναφέρομαι στις κτηνώδεις εκτελέσεις τους που ωχριούν μπροστά σε αυτές τα ειδεχθή εγκλήματα των Βουλγάρων. Αυτά τα εθνικά λάθη πρέπει να τα γνωρίζουν οι νέες γενιές και να μην παρασύρονται από αδιέξοδες ξενόφερτες ιδεολογίες που δεν έχουν καμιά σχέση με τον ελληνικό ανθρωπισμό και τους ελεύθερους γνήσιους Έλληνες πολίτες. Οι ιδεολογίες αφιονίζουν τους λαούς και τους οδηγούν σε αλληλοσφαγή χωρίς αιτία και λόγο.
Οι Λειβαδεριώτες άνδρες ασχολούνται με την ξύλευση των παρθένων δασών της περιοχής τους. Έχουν τριγύρω τους ένα ανεξάντλητο δασικό πλούτο που τυλίγει σαν ζεστός μανδύας το χωριό. Στα δάση υπάρχουν χιλιάδες καστανόδενδρα απεριποίητα και ανεκμετάλλευτα. Μέσα στα βαθύσκια δάση, μέσα στα ρέματα και στα κεφαλόβρυσα, τα ξέφωτα και τα βοσκοτόπια ζούνε ελεύθερα ζαρκάδια κι αλεπούδες, τσακάλια και ασβοί, λύκοι και αγριογούρουνα κι αρκούδες. Ένας ατέλειωτος αριθμός από είδη μικρών και μεγάλων ζώων και πουλιών. Από στοιχεία του 1910 από τον Χαλκιόπουλο μαθαίνουμε ότι στην περιοχή Λιβαδερού κατοικούσαν, κατά το πλείστο, τούρκοι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Έτσι μας πληροφορεί ότι την περίοδο αυτή στο Μυρσίνερο ή Πεπελέζ απογράφηκαν 525 μουσουλμάνοι, στη Χαράδρα ή Ράτζενικ 192 άτομα και στον Αετό ή Τουφάλ 152 Οθωμανοί.
Το Λιβαδερό διαθέτει ενεργό πολιτιστικό σύλλογο με το όνομα «Ρωμανία» και κέντρα εξυπηρέτησης επισκεπτών. Διαθέτει ένα θαυμάσιο και σύγχρονο ξενοδοχείο, κατασκευασμένο από πέτρα και ξύλο, την «Πέτρινη γωνιά», που προσφέρει όλες τις αναγκαίες ανέσεις στους πελάτες του. Παραδοσιακά διακοσμημένο εστιατόριο με τζάκι, δωμάτια με ιδιωτικό μπαλκόνι και θέα στον ανθισμένο κήπο ή στο βουνό. Όλα τα δωμάτια έχουν κλιματισμό, τηλεόραση και μίνι μπαρ, ιδιωτικό μπάνιο, στεγνωτήρα μαλλιών και δωρεάν προϊόντα περιποίησης. Οι πελάτες μπορούν να απολαύσουν σπιτικές τοπικές γεύσεις στο εστιατόριο των εγκαταστάσεων για μεσημεριανό γεύμα ή δείπνο, ενώ σερβίρονται ποτά και καφέδες στο χαλαρωτικό περιβάλλον του μπαρ και να έχουν άνετο χώρο στάθμευσης του αυτοκινήτου τους.
Σημείωση:
α. Στον δήμο Δράμας, ανήκουν οι οικισμοί, 1. Αμπελάκια, 2. Βαθύλακκος, 3. Δεντράκια, 4. Δράμα, 5. Καλλίκαρπο, 6. Καλλίφυτος, 7. Καλός Αγρός, 8. Κουδούνια, 9. Λιβαδερό, 10. Μακρυπλάγιο, 11. Μαυρόβατος, 12. Μεταμόρφωση Σωτήρος, 13. Μικροχώρι, 14. Μοναστηράκι, 15. Μυλοπόταμος, 16. Νέα Σεβάστεια, 17. Νικοτσάρας, 18. Ξηροπόταμος, 19. Οροπέδιο, 20. Πανόραμα, 21. Παππάδες, 22. Πολύκαρπος, 23. Σιδηρόνερο, 24. Σκαλωτή, ο25. Ταξιάρχες, 26 Χωριστή.
β. 1. Λιβαδερό – Μοκρός 1920=199, 1928=233, 1940=647, 1951=, 160, 1961=227, 1971=131, 1981=101, 1991=121, 2001=100 2011=73 2. Καστανόχωμα – Ζυρνοβίτσα 1920=432, 1928=103, 1940=111, 3. Μυρσίνερο – Πεπελές 1920=542, 1928=,79, 1940=99, 4. Χαράδρα – Ράζενικ 1920=250, 1928=83, 1940=93, 2011=40 5. Νεστοχώρι – Χουτούρκιοϊ 1920= 369, 1928= 330, 1940=69, 6. Ασβεστόλιθος – Μπόρνικ 1920=152, 7. Αετός – Τουφάλ 1920=194, 8. Δενδράκια – Κράνιστα 1920=297, 1928= 124, 1940= 184, 1951= 168, 1961= 132, 1971= 12, 1981= 65, 1991= 81, 2001= 46, 2011= 26 9. Ελέσκιοϊ 1920=67
